to blog i podcast o rzeczach ważnych w działaniach społecznych posłuchaj podcastu i zainspiruj się
Jak zachęcić młodzież do aktywności?
Praca z młodzieżą wymaga ciągłej edukacji i kreatywności. Nie można przyjść na zajęcia nieprzygotowanym, bo każde potknięcie zostanie wypunktowane. Trzeba też być na bieżąco z technologią i najnowszymi serialami na Netfliksie. W przypadku starszej młodzieży dużym wyzwaniem jest to aby zachęcić młodzież do przyjścia do naszej placówki. W tym artykule pokażę Wam polskie dobre praktyki z tego zakresu.
Jak Polacy próbują zachęcić młodzież do czegokolwiek
W naszym kraju aktywność młodzieży jest głównie wspierana przez organizacje pozarządowe, które realizują swoje działania finansując się ze środków projektowych lub środków własnych.
Działania realizowane przez nasze NGOsy można podzielić na dwie kategorie:
- realizowane w oparciu o wytyczne ustawowe;
- mniej lub bardziej udane próby nowatorskiego podejścia do aktywizacji młodzieży.
W oparciu o ustawę o wspieraniu pieczy zastępczej w naszym kraju funkcjonują placówki wsparcia dziennego i świetlice oferujące usługi specjalistyczne. Z jednej strony ze względu na wytyczne ustawowe na te działania jest łatwiej pozyskać środki samorządowe. Z drugiej – wytyczne ustawowe i niewielki samorządowy budżet dość mocno ograniczają kreatywność i możliwości wychowawców. Dodatkowym ograniczeniem ustawowym jest to, że wsparcie w ramach tych placówek powinny otrzymywać dzieci i młodzież pochodzące z rodzin przeżywających trudności wychowawcze. W efekcie na zajęcia przychodzą osoby, które są mniej-więcej na tym samym niskim poziomie rozwojowym. W grupie nie ma różnorodności i osób, które „ciągną grupę w górę”.
Z kolei biorąc pod uwagę typ wspieranej, młodzieży działania na jej rzecz można podzielić na:
- kierowane do tzw. trudnej młodzieży;
- współkreowane z twórczą młodzieżą z „lepszych domów”.
Oczywiście, wyżej wymieniona klasyfikacja jest bardzo dużym uogólnieniem i nie obejmuje bardzo ciekawych, interdyscyplinarnych pomysłów na to, jak można zachęcić młodzież do działania. Dodatkowym aspektem, który należy wziąć pod uwagę jest to, że dużo prościej jest pozyskać środki na dzieci i młodzież w potrzebie oraz na działania innowacyjne. Trudniej na nowatorskie np. na danym terenie, ale już wcześniej podejmowane w skali kraju.
Dobre praktyki w zachęcaniu młodzieży do aktywności
Wartości
Praca z aktywną młodzieżą to praca na wartościach. Do najważniejszych z nich należą:
- zaufanie;
- słowność;
- brak oceniania;
- aktywne słuchanie;
- szacunek i niezależność;
- konsekwentne trzymanie się wspólnie ustalonych zasad;
- współdecydowanie.
Takie zasady są podstawą do tego, aby młodzież chciała z nami współpracować i uczestniczyć w organizowanych przez nas zajęciach aktywizujących. W polskich realiach nie ma środków na to, aby młodzieży dawać jakieś „dobra” i za pomocą korzyści negocjować współpracę. Dodatkowo, nasze działania muszą być ciekawe i angażujące.
Działania
Do znanych mi i wynalezionych w sieci polskich dobrych praktyk z tego zakresu należą:
- Międzynarodowy Dom Spotkań Młodzieży w Krzyżowej, który prowadzi Fundacja Krzyżowa. W domu od początku lat 90-tych XX wieku odbywają się spotkania i projekty młodzieżowe mające na celu „wzbudzanie ciekawości i chęci poznania innych osób i otaczającego nas świata, poszukiwanie podobieństw i dążenie do zrozumienia różnic, a także uczenie otwartości i umiejętności komunikacji”.
- Centrum Zimbardo, które prowadzi Stowarzyszenie Fabryka Inicjatyw Lokalnych. Zgodnie z misją działania Centrum: „Ideą Centrum jest stworzenie młodym ludziom przestrzeni – miejsca spotkań, dzięki czemu młodzi ludzie mogą tworzyć autentyczne relacje. Szczególny nacisk kładziemy na budowanie lokalnej świadomości i tożsamości oraz poczucie przynależności”.
- Fundusz Samorządów Uczniowskich w Poznaniu, który jest organizowany przez Urząd Miasta Poznania. Fundusz co roku organizuje konkurs dla samorządów uczniowskich na realizację miniprojektów w szkołach.
- Zwolnieni z teorii, w ramach którego grupy młodzieżowe ze szkół pod okiem mentorów planują i realizują w swoich środowiskach projekty społeczne. Do grudnia 2020 r. w całej Polsce w ramach tej inicjatywy zrealizowano ponad 2 400 projektów społecznych.
- Program aktywnego uczestnictwa młodzieży w życiu miasta „Młody Kraków 2.0” na lata 2018 – 2023, który zawiera bardzo dobrą analizę sytuacji młodzieży w mieście i proponuje ciekawe rozwiązania w oparciu o wyniki tej analizy. Co prawda, program nie jest działaniem, ale chciałabym, aby w każdym mieście i powiecie był taki program. Program pokazuje, że młodzi ludzie są ważni i, że miasto kompleksowo podchodzi do rozwijania inicjatyw młodzieżowych.
- Działania Zabrzańskiego Stowarzyszenia Droga skupione pod wspólną nazwą „Młodzi Gniewni..„
Z pewnością powyższa lista nie wyczerpuje tematu, je Nie mam „googlowskiej wiedzy” o dobrych praktykach w działaniach młodzieżowych. Jednak na pewno wiem, że w internecie nie ma jednego miejsca, gdzie można zapoznać się z bazą dobrych praktyk z zakresu aktywizacji młodzieżowej. Dużym problemem jest to, że inne działania i Domy młodzieżowe powstają ad hoc i, niestety często znikają po zakończeniu finansowania. Część z nich wznawia swoją działalność w momencie otrzymania kolejnego dofinansowania na działania promłodzieżowe.
Finanse
Na taką działalność najprościej jest otrzymać dotację z Programu Fundusz Inicjatyw Obywatelskich lub Erasmus+.
Przeczytaj również: