Zaplanuj rozwój NGO i sfinansuj go z PROO

Możemy się zgadzać z tym twierdzeniem bądź nie, ale sporo mądrzejszych ode mnie mówi, że „NGO jest jak firma”. I jak firmę każde NGO trzeba konsekwentnie rozwijać. Rozwój NGO powinien być oparty o dobrze przygotowaną strategię rozwoju organizacji i może być sfinansowany w ramach Programu PROO. Dlaczego więc cierpię, gdy czytam te wszystkie wnioski?

Główne błędy w strategii rozwoju NGO

Głównym i niewybaczalnym błędem w planowaniu rozwoju organizacji pozarządowej jest brak wizji rozwoju NGO. Taka wizja nie musi być opracowana przez „super firmę”, która weźmie za jej przygotowanie majątek. Wystarczy, że zarząd i członkowie organizacji wiedzą, w którym miejscu chcą być za 3, 5 lub 10 lat i potrafią komunikować swoją wiedzę.

Kolejnym błędem planowania i działania strategicznego, jest posiadanie strategii rozwoju organizacji, która jest bezpiecznie ukryta w szufladzie. Na samym jej dnie. W konsekwencji nikt do niej nie sięga, a część osób nie zdaje sobie sprawy z jej istnienia. Taka strategia rdzewieje, jak domki na zdjęciu do niniejszego artykułu.

Strategia rozwoju, aby miała realny wpływ na rozwój NGO powinna:

1. Być konkretna, czyli nie za długa, ani nie za krótka;
2. Być znana zarządowi i wszystkim członkom zespołu;
3. Być lubiana. Tzn. taka, z którą jest nam dobrze i, z której zapisami się utożsamia zespół;
4. Być regularnie czytana i poprawiana. A co najmniej przed każdym kolejnym złożonym wnioskiem o dofinansowanie działań;
5. Zawierać plan osiągnięcia celów statutowych organizacji oraz narzędzi i działań prowadzących do osiągnięcia tych celów;
6. Zawierać opis narzędzi, jakie powinna posiadać organizacja pozarządowa, aby móc skutecznie realizować swoje cele statutowe;
7. Zawierać pomysł na finansowanie organizacji.

Strategia rozwoju NGO powinna być, jak drogowskaz, który wskazuje, czy planowane inicjatywy są ważne i potrzebne w rozwoju organizacji, czy są zaprzeczeniem tego rozwoju.

Jakie wnioski powinny być składane do PROO 1a?

Po pierwsze, wnioski składane do Programu PROO do wszystkich Priorytetów muszą być zgodne ze Strategią rozwoju organizacji i muszą zawierać takie elementy jak:

1. Pomysł na działalność misyjną, tj. statutową;
2. Pomysł na trwałą poprawę sytuacji finansowej NGO;
3. Propozycję narzędzi, które są niezbędne do realizacji wyżej wymienionych pomysłów.

Takich wniosków na 17 ocenianych w 2020 r. miałam całe 2. Kilka było średnich, a cała reszta była po prostu słaba. W tych średnich i słabych opisywano przeważnie potrzeby finansowe samej organizacji i to, jak zakup kolejnych sprzętów i samochodów uratuje świat. Niestety większość wniosków nie zawierała wyjaśnień, co trzeba zmienić w świecie, aby był lepszy. Nie opisano również tego, jak sama organizacja może czynić dobro w naszym świecie. Mówiąc w „nowomowie grantowej” duża cześć wniosków nie zawierała działań statutowych/ misyjnych i skupiała się wyłącznie na doposażeniu NGO. W tych najgorszych zaplanowano wydanie 700 tys. PLN na zakup gier, komputerów i remonty nie wskazując dla kogo i po co.

Kolejnym poważnym błędem wnioskujących jest brak realnego pomysłu na finansowanie swoich działań w formie pozagrantowej. NGO ciągle wstydzą się mówić, że będą zarabiać. Zarabianie kojarzy się z czymś „brudnym i niegodnym prawdziwej organizacji”. Po drugiej stronie skali znajdują się organizacje, które pomyliły działalność społeczną z biznesem. I próbują uzyskać dotację np. na uruchomienie płatnego przedszkola, w którym nie będzie się działo nic dla dzieci ze środowisk potrzebujących takiego wsparcia.

W końcu, trzecim kardynalnym błędem wniosków, które czytałam w ramach PROO, jest brak głębszej refleksji nad przyczynami sytuacji, w której znajduje się organizacja. Często samo zaspokojenie bieżących potrzeb finansowych nie rozwiąże problemu rozwoju organizacji, bo np. przyczyną braku prowadzenia działalności odpłatnej jest niechęć członków zespołu organizacji do edukacji marketingowej. Czasami też opisywane problemy są absurdalne i abstrakcyjne, jak np. brak strony www w organizacji zrzeszającej programistów…

Wyniki PROO 1a

Dzisiaj jeszcze nie wiadomo kiedy będą wyniki oceny wniosków wstępnych w konkursie PROO 1a i komu się uda uzyskać dotację. Życzę wam tych środków z całego serca. Jednak wiem, że większości z ponad 2 000 organizacji się to nie uda. Dlatego próbujcie składać wnioski w innych konkursach PROO. Gdyż, aby osiągnąć sukces trzeba być upartym!

Aktualne konkursy PROO

Aktualnie trwające konkursy PROO mające na celu rozwój NGO to:

1. Priorytet 1b. Dotacje na wkład własny w projektach międzynarodowych. Edycja 2020. Termin naboru mija 11 maja 2020 r.
2. Priorytet 2a Dotacje operacyjne na wsparcie budowy początkowych kapitałów żelaznych Edycja 2019-2020. Termin naboru mija 14 kwietnia 2020 r. O tym konkursie już pisałam w tym artykule.
3. Priorytet 3 Rozwój instytucjonalny lokalnych organizacji strażniczych i mediów obywatelskich. Termin naboru mija 15 kwietnia 2020 r.
4. Priorytet 4 Rozwój instytucjonalny Think Tanków Obywatelskich. Termin naboru mija 15 kwietnia 2020 r.
5. Priorytet 5. Wsparcie doraźne Edycja 2020. Termin naboru mija po wyczerpaniu środków przeznaczonych na konkurs.

Więcej informacji o aktualnych konkursach PROO znajduje się na stronie Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego.